ONE DAY... VALUE

Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими, "Шуҳрат" медали, "Маданият ва санъат фидокори" кўкрак нишони соҳибаси, “Саодат” журналининг Бош муҳаррири, шоира - Мунаввара Усмонованинг "Бир куни" туркумидан "Қадр" номли ҳикояси "Пейж ньюс" (Page news) газетасида чоп этилди. Ҳикояни таржимон Мадинабону Муҳаммадризоева ўзбек тилидан инглиз тилига таржима қилган. Газета Таиланд, Ҳиндистон, АҚШ ва Канада давлатларида нашрдан чиқади.

ONE DAY...

VALUE

I visited my mother on the eve of Navruz. My brother, who saw that I was worried about my shocked mother when I went out into the yard:

− Don't worry, sister, grandma (we call our mom grandma) is giving her chickens a medical checkup. "For five or six years, in the spring, a sick person has been dying from touching the chickens of the neighbors, and the disease has passed through our yard due to the skill of our doctor," he said with a laugh.

Tears came to my eyes when I saw my mother burning in front of the chicken coop. My heart skipped a beat when I saw a child, grandson, great-grandson, who never tired of doing good, his hair turned gray with appreciation, and as a result, his waist was getting bent. He was happy like a young child when he saw me.

− Grandmother, only one of your chickens in the neighborhood got sick, did you tell the neighbors why?

− I told you, my child, it was a day when I went into everyone's house and gave medicine. They are not disappointed, today's young people are somehow relaxed. It is not for nothing that our ancestors said that chicken is one of the seven treasures! Chicken meat and eggs are cheap. An animal hit by the "plague" will not fall down and die in one day. He is as pale as a sick person, and his hair is curled up in one corner. However, they do not care. A backyard chicken looks for value after it dies...

− How does the doctor treat it? My mother looked at me and asked: - Will you write for the newspaper? – he says with a soft smile. – I add a couple of vitamin pills to a bowl of yogurt, chop pepper and onion and mix. Currently, during the "ilikuzildi" period, I urinate my chickens once or twice a week. Sometimes I force it into her mouth...

Then he continues with a fade:

− My daughter, after hatching a chick from an egg and sharing my fate, if I do not show love to these speechless creatures, what will I say when I go to God!

When the day begins to break, I see my mother at the stove:

– Wow, have you cooked a pot of food? It reaches the whole neighborhood!

− Yes, Nazokatkhan tried the pot, I cut it. Today is Friday, my child, there are sick people and old people in the neighborhood, we are asking them with a bowl of food. Jannatkhan look at your mother. He lay down with a broken leg. When he sees you on TV, he is happy and prays for you. She doesn't have a daughter, she's half-hearted. She has become like my neighbor, my owner-sister. Give him the scarf you bought me and tell him that I bought you from Tashkent on purpose. Put it on his head... Your friend Tajikhon suffered from many colds and salinity this winter. As his forehead was salty, he saw everything in his life and remained unmarried. He goes out to the field in the summer and spends the five to ten soums he earns on his mother and siblings. He asks for you a lot, he waits for your arrival like a young child. But when I get a message about your arrival, it doesn't come in for some reason. He must be ashamed of himself. I bought a nice dress fabric, I asked your friend. He filled his skirt and brought quinces and apples to pee on you, he was always by your side. Doomsday is a debt, my child...

When I was leading my grandson to the street, my mother's voice came:

– Don't take out the basil! Then, holding my grandson in his arms, he said: "Go, my child, I'll dry you off, your grandmother will come out soon." I wonder what my mother did.

– What will happen if I bring it in, mother, - I say angrily.

– My friends are leading their grandchildren, and I tell you not to complain about me, my child. Don't talk about your children, Tajikhon is a simple, modest looking smart girl...

Munavvara USMONOVA

Translated by - Madinabonu Makhammadrizoyeva

Source - Page news.

Thailand, India, U.S.A., Canada

БИР КУНИ...

ҚАДР

Наврўз арафасида онамни йўқлаб бордим. Ҳовлига чиқиб кетиб ҳаяллаб қолган онамдан хавотирланганимни кўрган укам:

− Хавотирланманг, опа, бувим (онамизни буви деб атаймиз) товуқларини тиббий кўрикдан ўтказяпти. Беш-олти йилдан бери баҳорда қўни-қўшниларнинг товуқларига касал тегиб нобуд бўлади, табибимиз моҳирлигидан касаллик ҳовлимиздан айланиб ўтади, – деди кулиб.

Товуқлар катаги олдида куймаланаётган онамни кўриб кўзимга ёш келди. Бир этак бола, невара, чевараларнинг корига ярашдан чарчамайдиган, қадр қилиб сочлари оқарган, оқибат деб, беллари букчайиб бораётганига қараб юрагим увушди. Қорамни кўриб ёш боладек севиниб кетди.

− Буви, маҳаллада битта сизнинг товуқларингизга касал тегмасмиш, сабабини қўшниларга ҳам айтдингизми?

− Айтганман, болам, айтмоқ тугул ҳаммасининг уйига кириб дори-дармон улашган куним бўлди. Ҳафсала қилишмайди, ҳозирги ёшлар негадир эринчоқ. Ота-боболаримиз товуқни етти хазинанинг бири, деб бежизга айтмаган-да! Товуқнинг гўшти ҳам, тухуми ҳам танга мадор. “Ўлат” теккан жонивор бир кунда тап этиб йиқилиб ўлиб қолмайди. Беморланган одамдек ранги сарғаяди, пати ҳурпайиб бир чеккада ҳоли қуриб ётади. Шунгаям эътиборлари йўқ. Бир ҳовли товуғи ўлиб бўлгач қадрини билиб изиллайди…

− Қандай даво қилади, табиб момомиз? Онам менга қараб: – Газитга ёзасанми? – дейди майингина жилмайиб. – Бир коса қатиққа бир-икки хил витамин дори қўшаман, қалампир, пиёзни майдалаб тўғраб аралаштираман. Ҳозиргидай “иликузилди” даврида ҳафтада бир-икки товуқларимни сийламан. Баъзида мажбурлаб оғзига қуяман...

Кейин бир сўлиш олиб давом этади:

− Қизим, ахир тухумидан жўжа очириб, қисматига шерик бўлганимдан кейин, тил-забони йўқ бу жонзотларга меҳр кўрсатмасам, Худонинг олдига борганда нима дейман!

Кун оға бошлаганда онамни ўчоқ бошида кўраман:

– Вой-бўй, бир қозон овқат пиширибсизларми? Бутун маҳаллага етади-ку!

− Ҳа, Назокатхон қозонга уринди, мен угра кесдим. Бугун жума, болам, маҳаллада беморлар, кексалар бор, ўшаларга бир косадан овқат илиниб ҳол сўраб турамиз. Жаннатхон аянгни кўриб чиқ. Оёғи лат еган, ётиб қолди. Сени телевизорда кўрса қувониб, ҳақинга дуо қилиб ўтиради. Қизи йўқ, кўнгли ярим. Қўшнимас, эгачи-синглимдек бўлиб қолган. Менга обкеган рўмолни унга ҳадя қил, атайлаб Тошкентдан сизга обкелдим, дегин. Бошига ўратиб қўй... Дугонанг Тожихон бу йил қишда кўп шамоллаб бетобланди шўрлик. Пешонаси шўр экан, қисматида борини кўриб турмуш қурмай ўтди. Ёз ичи далага чиқиб, беш-ўн сўм топганини онасига, укаларининг рўзғорига сарф қилади. Сени кўп сўрайди, келишингни ёш боладай кутади. Аммо келганингдан хабар топсаям, негадир кирмайди. Ўзидан уялса керак. Чиройли кўйлаклик мато олиб қўйдим, дугонангдан кўнгил сўра. Этагини тўлдириб беҳи, олма олиб келиб сени сийларди, доим ёнингда эди. Қиёмат қарз-да, болам...

Неварамни етаклаб кўчага отланган пайтим онамнинг овози келди:

– Райҳонани олиб чиқма! Кейин набирамни бағрига босиб: “Юр, болам, сенга қурут бераман, бувинг бирпасда чиқади”. Онамнинг қилган ишидан ҳайрон бўламан.

– Олиб кирсам нима бўлади, она, –дейман ғашланиб.

– Дугоналарим набирасини етаклаб юрибди, мендан бир тирноқ қолмади, деб ортингдан ўкинмасин, дейман-да, болам. Болаларинг ҳақида гапирма, Тожихон содда, хокисор кўрингани билан ақлли қиз...

Мунаввара УСМОНОВА.

2023 йил.