Ғалаба сайловлари
Озарбайжонда жорий йилнинг 7 февралида навбатдан ташқари президентлик сайловлари бўлиб ўтади. Навбатдан ташқари сайловларнинг ўтказилишига 2020-йил 27-сентябрда Озарбайжон армияси томонидан бошланган 44 кунлик Ватан уруши даврида мамлакат ҳудудий яхлитлигини таъминлаш сабаб бўлди. Орадан уч йил ўтиб – 2023-йил 20-сентябрда Озарбайжон армияси мамлакатдаги барча арман сепаратистларини таслим бўлишга мажбур қилди. 30 йил давомида ишғол остида бўлган Хонкендида Озарбайжоннинг уч рангли байроғи ўрнатилди. Ўз суверенитетини тўлиқ тиклаган Озарбайжонда янги сиёсий воқеликлар, янги мақсад ва вазифалар юзага келгани муносабати билан кейинги босқичда Президент сайловини ўтказиш тўғрисида қарор қабул қилинди. Озарбайжонда президентлик сайловлари ҳар 7 йилда бир марта ўтказилади. Навбатдан ташқари президентлик сайловларида 7 нафар номзод ўз кучини синаб кўради. Улар орасида мухолифат вакиллари ҳам бор. Сайловда энг севимли номзод мамлакатнинг амалдаги раҳбари жаноб Илҳом Алиевдир. Озарбайжон халқига сўнгги икки юз йилда ғалаба келтирган сиёсий етакчи сифатида тарихга кирган Илҳом Алиев қўмондонлигида армия мамлакатнинг 20 фоизини 30 йил давомида босиб олган Арманистон устидан ёрқин ғалабага эришди. йиллар. Қорабоғ ва Шарқий Зангезурдаги ғалаба Президент Илҳом Алиевнинг нуфузини оширди. Чунки Қорабоғ муаммоси Озарбайжон халқи учун жуда муҳим эди.
Бу ғалаба билан Озарбайжоннинг минтақада янги воқеликлар яратиши Арманистон ҳомийларини хавотирга солди. Хусусан, Франция, Эрон ва АҚШдаги айрим доиралар Озарбайжонга босим ўтказиб, қўшинларини олиб чиқиб кетиб, Қорабоғдаги арманларга мухторият мақомини беришди. Франция ва АҚШнинг айрим доиралари Озарбайжонга қарши қаттиқ санкциялар қўллашга чақирди. Айрим Ғарб матбуоти ва сиёсий доираларида Озарбайжон ҳақида салбий хабарлар ва муҳокамалар кўпайди. Арманпараст америкалик конгрессменлар ва француз сиёсатчилари Озарбайжонга оид масалаларни БМТ Хавфсизлик Кенгашида бир неча бор муҳокама қилишган. Лекин қабул қилинган қарорлар расмий Боку фойдасига эди. Чунки БМТ 1994-йилда Арманистоннинг Озарбайжон ҳудудларини босиб олиши бўйича 4 та резолюция қабул қилган, аммо резолюциялар бажарилмаган. Қизиғи шундаки, АҚШ, Франция ва Россия вакили бўлган ЕХҲТнинг Минск гуруҳи воситачи сифатида Арманистонга ҳеч қандай босим ўтказмади ва Бокуни ён беришга мажбур қилди. Озарбайжон 30 йил давомида Қорабоғ масаласида принципиал позицияни эгаллаб, БМТнинг 4 та резолюциясини амалга ошириб, Арманистон армиясини ўз ҳудудидан чиқариб юборди. Президент Илҳом Алиевнинг барча хорижий босимларга қарши туриши ва арманпараст кучларни профессионал тарзда зарарсизлантириш туфайли дунё янги воқеликларни қабул қилди.
Озарбайжоннинг ҳукмрон партияси сайловга “Ғалаба қозонган халқ етакчиси!” билан боради. шиори билан боради. 7-феврал куни бўлиб ўтадиган навбатдан ташқари президентлик сайловларида ғалаба қозонган номзод янги миллий мафкура билан янги даврни бошлайди. Бу мафкура Озарбайжонни янада ривожлантиришга, мудофаа кучларини жойлаштиришга, халқнинг миллий бирлигини янада мустаҳкамлашга олиб келади.
Озарбайжон Ташқи ишлар вазирлиги элчихоналарда президентлик сайловларига тайёргарлик кўрилаётганига аллақачон ойдинлик киритган. Ташқи ишлар вазирлиги томонидан берилган маълумотларга кўра, Озарбайжонда 7 февралга белгиланган навбатдан ташқари президентлик сайловларида мамлакат ташқарисида ёки узоқ муддатли хорижий ваколатхоналарда бўлган фуқароларнинг сайлов ҳуқуқини таъминлаш бўйича тегишли чоралар кўрилмоқда. Озарбайжоннинг дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасалари томонидан республикадан ташқарида яшовчи ёки узоқ муддатли хорижий ваколатхоналарда бўлган 18 ёшга тўлган фуқаролардан иборат сайловчилар рўйхати тайёрланиб, Марказий сайлов комиссиясига тақдим этилгани маълум қилинди. Эслатиб ўтамиз, Сайлов кодексига кўра, консуллик рўйхатига олинган сайловчилар сони 50 нафардан ортиқ бўлган дипломатик ваколатхоналар ва консуллик муассасаларида овоз бериш ўтказилади. Марказий сайлов комиссиясига тақдим этилган маълумотларга кўра, республикадан ташқарида сайловларни ташкил этиш мақсадида дунёнинг 37 давлатида 49 та сайлов участкаси ташкил этилди. “Мамлакатларнинг маҳаллий вақт зоналари бўйича соат 08:00 дан 19:00 гача сайлов участкалари ташкил этилган дипломатик миссияларда ўтказиладиган навбатдан ташқари президентлик сайловлари Озарбайжоннинг Хитойдаги элчихонасидан бошланади ва шу куни якунланади. Лос-Анжелесдаги Бош консуллик, АҚШ.
Мустақил Озарбайжон тарихида илк бор бутун мамлакат бўйлаб сайловлар ўтказилади. Бу сайлов ҳудудий яхлитлигимиз ва суверенитетимиз қарор топади. Ҳеч бир маҳаллий ва хорижий сиёсий таҳлилий марказ жаноб Илҳом Алиевнинг сайловларда яна президент этиб сайланишига шубҳа қилмайди. Озарбайжон халқи сайловга бориш ва Илҳом Алиевга овоз беришни ўз бурчи деб билади. Айтиш мумкинки, Озарбайжон халқи аллақачон ўз танловини амалга оширган.
Фуад Ҳусейнзода, “Diaspornews.az” сайти бош муҳаррири,
Одил Одилзода, “Sabahinfo.az” сайти бош муҳаррири.