Bolaga familiya va ism berish va uni o‘zgartirish tartibi

Farzandning dunyoga kelishi nafaqat ota-ona balki butun oilaning quvonchiga sabab bo‘ladi. Olloh suygan bandasini bunday buyuk ne’mat bilan siylaydi. Lekin ota-ona bo‘lish asnosida ota-ona gardaniga bir muncha mas’uliyat, burch va vazifalar yuklanadi.Jumladan farzandga munosib ism berish ham ota-onaning ma’sumiyatli burchlaridan biri hisoblanadi.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2023 yil 20 oktyabrdagi 550-sonli qarori bilan tasdiqlangan Fuqarolik holati dalolatnomalarini qayd etish qoidalarining 23-bandida “Bolaning tug‘ilganligini qayd etishda unga familiya ota-onasining kelishuviga ko‘ra, ota yoki onaning familiyasi, shuningdek milliy an’analarga muvofiq ota yoki ona tomonidan boboning ismi bo‘yicha beriladi. Kelishuv bo‘lmagan taqdirda nizolar vasiylik va homiylik organi, konsullik okrugida esa – konsul tomonidan hal etiladi.

Bolaga ism ota-onaning roziligiga ko‘ra beriladi. Bolaga qo‘shaloq ism berishga yo‘l qo‘yiladi (Saidahmadxo‘ja, To‘xtamurodjon, Gulira’no, Mirzaolim, Mirzo Ulug‘bek, Roza Mariya).

Bolaga, uning manfaatlaridan kelib chiqqan holda, kelgusida uning sha’ni va qadrini kamsitishi mumkin bo‘lgan ism berilishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Bola ismiga doir kelishuv mavjud bo‘lmaganda yuzaga kelgan kelishmovchilik vasiylik va homiylik organi tomonidan hal etiladi.” deb ko‘rsatilgan. Albatta bolaga munosib ism berish majburiyati qonunchiligimizda ham o‘z aksini topgan. Shunday ekan siz qo‘ygan ismdan bola o‘z kelajagini ko‘ra olsin va o‘z ismidan do‘stlari oldida uyalmasin. Lekin ko‘p holatlarda ota-onalar bolaga shoshma-shosharlik bilan ism qo‘yishadi-da, keyinroq bolaning familiyasi va ismini o‘zgartirish maqsadida murojaat qiladilar.

O‘n olti yoshga yoshga to‘lmagan bolaning tug‘ilganlik haqida dalolatnoma yozuviga o‘zgartirish, tuzatish va qo‘shimchalar kiritish ota-onasining birgalikdagi yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslarning arizasiga asosan amalga oshiriladi.

O‘n yoshga to‘lgan bolaning ismi yoki familiyasini o‘zgartirishga faqat uning roziligi bilan yo‘l qo‘yiladi. Bunda bolaning roziligi ota-onasi yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan berilgan arizada uning shaxsiy imzosi bilan ifodalanadi.

Bola o‘n olti yoshga to‘lishi bilan shaxsni tasdiqlovchi hujjatni olgunga qadar, tug‘ilganlik haqidagi dalolatnoma yozuvida xatolarni tuzatish yoki ismiga qo‘shimcha kiritish, bolaning arizasi, tug‘ilganlik haqidagi guvohnomasi asosida amalga oshiriladi.

Agar dalolatnoma yozuvida shaxsning ismi qisqartirilib, erkalash shaklida yoki imloviy xato bilan yozilgan bo‘lsa, dalolatnoma yozuviga tuzatish kiritish ushbu shaxsning arizasi asosida amalga oshiriladi.

Akbarova Yelena Museinovna –

Andijon viloyatm Shahrixon tumani

FHDY bo‘limi 2-toifali inspektori.